Mục lục
Mưa axit thường được nhắc đến nhiều trong cuộc sống. Vậy mưa axit là gì, tác động của nó đến cuộc sống như thế nào, cũng như những biện pháp khắc phục, hạn chế hiện tượng mưa axit ra sao? Hãy cùng dự báo thời tiết tìm hiểu những vấn đề trên qua bài viết dưới đây.
Mưa axit là gì?
Mưa axit là hiện tượng mưa hoặc bất cứ dạng giáng thủy nào có độ pH dưới 5,6. Mưa axit càng có tính axit cao thì chỉ số pH càng thấp. Mưa axit còn có khả năng hòa tan một số kim loại nguy hiểm trong không khí khiến nước mưa thêm độc hơn.
Nguyên nhân gây ra mưa axit là gì?
Nguyên nhân gây ra mưa axit có rất nhiều, nhưng nhìn chung những nguyên nhân chủ yếu gây ra mưa axit là do hoạt động của con người và sự thay đổi của tự nhiên.
Hoạt động của con người
Trong quá trình phát triển kinh tế, phát triển công nghiệp con người đã sử dụng nhiều than đá, dầu mỏ để làm chất đốt. Điều đó làm sản sinh ra những khí độc như SO2, NO2, HNO3, H2SO4,… thành phần trong than đá, dầu mỏ có chứa một lượng lớn lưu huỳnh và trong không khí thì chứa rất nhiều khí nitơ.
Ngoài ra, còn các tác nhân khác như khí thải của các nhà máy công nghiệp, luyện kim, lọc dầu, nhiệt điện,… do con người sản xuất ra cũng là những nguyên nhân hình thành mưa axit.
Sự thay đổi của tự nhiên
Những hiện tượng như: thời tiết khô hạn, sự phun trào của núi lửa, sấm sét, cháy rừng,… dẫn đến lượng oxit nitơ và oxit lưu huỳnh trong không khí tăng cao. Các oxit này kết hợp với hơi nước có trong khí quyển tạo thành axit từ đó gây mưa axit.
Tác hại của mưa axit là gì?
Mưa axit gây ra rất nhiều tác hại to lớn đến sự phát triển của kinh tế, xã hội; tác động tiêu cực lên môi trường sống của con người cũng như các loài động thực vật khác trên trái đất.
Ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe con người
Khi hỏi về tác hại của mưa axit là gì thì đầu tiên ta phải đề cập đến việc mưa axit gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người. Chúng ta sẽ bị nhiễm các bệnh về da như nấm, mẩn ngứa hoặc nặng hơn là viêm da nếu sử dụng nước mưa có chứa chất axit để sinh hoạt (rửa mặt, tắm, giặt giũ,…)
Ngoài ra, trong mưa axit có nhiều chất gây hại, chúng rất dễ thẩm thấu vào thức ăn hoặc nước uống, khi ta sử dụng nước mưa axit để chế biến thực phẩm sẽ gây ra các bệnh về đường ruột và hệ tiêu hóa. Nặng hơn nữa, các thực phẩm này có thể gây tổn hại các dây thần kinh ở trẻ em dẫn đến ảnh hưởng nghiêm trọng đến não bộ và tử vong. Các nhà khoa học cũng đã phát hiện ra rằng các chất kim loại có trong mưa axit sẽ gây ra căn bệnh mất trí nhớ – Alzheimer.
Bên cạnh đó, mưa axit còn ảnh hưởng tiêu cực đến đề kháng và đường hô hấp của con người, vì trong nước mưa axit không chứa các chất khoáng cần thiết cho cơ thể.
Ảnh hưởng đến khí quyển
Ngoài những tác động đến con người, mưa axit mà còn ảnh hưởng xấu đến bầu khí quyển, gây ra những hậu quả không tốt lâu dài đến trái đất. Nếu mưa axit kéo dài sẽ gây hạn chế tầm nhìn do trong bầu khí quyển lúc này hình thành các hạt nitrate và sulfate.
Bầu không khí sẽ hình thành sương mù axit, làm giảm khả năng lan truyền ánh sáng của mặt trời. Một ví dụ điển hình là ở vùng Bắc Cực, hiện tượng này đã ảnh hưởng xấu lên sự phát triển của địa y cũng như quần thể nai tuyết, tuần lộc.
Ảnh hưởng xấu đến các sinh vật đặc biệt là các sinh vật dưới nước
Theo các nghiên cứu:
- Độ pH < 6.0: Những sinh vật bậc thấp của chuỗi thức ăn (phù du) sẽ bị chết đi.
- Độ pH < 5.5: Những loài cá trở nên dị dạng vì thiếu dinh dưỡng, chết ngạt. CHúng không thể sinh sản, nếu có thể, cá con cũng rất khó để sống sót.
- Độ pH < 5.0: Các quần thể cá sẽ chết đi.
- Độ pH < 4: Bắt đầu xuất hiện các sinh vật mới, chúng khác với những sinh vật ban đầu.
Có thể kết luận rằng, mưa axit có ảnh hưởng vô cùng tiêu cực đến sự tồn tại và phát triển của các sinh vật dưới nước. Độ pH sẽ bị giảm xuống dưới tác động của những đợt mưa axit, từ đó làm mất cân bằng muối, dẫn đến suy yếu khả năng duy trì nồng độ canxi của các sinh vật dưới nước.
Ảnh hưởng lớn đến cây trồng
Mưa axit không những gây hại cho các loài động vật mà còn ảnh hưởng xấu đến thực vật, nhất là các loại cây trồng. Khi xảy ra mưa axit, nước mưa dần ngấm vào đất và hòa tan những chất độc hại có trong lòng đất. Lúc rễ cây hấp thụ sẽ nạp những chất có hại đó vào thân, điều này làm suy giảm năng suất cây trồng.
Ngoài ra, các chất dinh dưỡng có trong đất sẽ bị nước mưa làm trôi đi, cây sẽ mất dinh dưỡng để hấp thụ. Mưa axit còn có thể tạo ra không khí lạnh, lấy đi lớp phủ bảo vệ sáp của lá, gây ra hiện tượng lá cây hư hỏng nặng và cây sẽ không còn khả năng phát triển tốt, dẫn đến suy yếu rồi chết cây.
Làm xói mòn, hư hỏng bề mặt các công trình kiến trúc
Tác hại về mặt vật chất lớn nhất gây ra bởi mưa axit là gì? Đó chính là khả năng làm xói mòn bề mặt các công trình kiến trúc. Những cơn mưa axit đổ xuống gây hư hỏng nặng nề cho các công trình bởi khả năng hòa tan các loại đá như sa thạch, vôi, cẩm thạch…
Ngoài ra, hiện tượng mưa axit còn làm ăn mòn các đồ chế tác từ sứ, sơn, dệt may và kim loại. Các đồ dùng sản xuất từ da hoặc cao su cũng sẽ bị ăn mòn do tiếp xúc trực tiếp với mưa axit gây ra hư hỏng, mất tính thẩm mỹ.
Lợi ích của mưa axit
Ngoài các tác hại tiêu cực đến con người và các loài động thực vật, thì mưa axit cũng đem lại lợi ích, giúp ngăn chặn trái đất nóng lên. Thành phần sunphua có ở mưa axit sẽ khiến các vi khuẩn trong đầm lầy hạn chế sản sinh ra khí metan – một chất khí chiếm 22% trong khí quyển, gây hiệu ứng nhà kính và là nguyên nhân khiến trái đất nóng lên.
Biện pháp khắc phục mưa axit là gì?
Những tác hại mà mưa axit gây ra là vô cùng to lớn, vô cùng tiêu cực. Chính vì thế cần phải có những biện pháp hạn chế, khắc phục hiện tượng này.
- Hạn chế lượng khí thải trong môi trường: giảm lượng khí thải của các phương tiện, các khu công nghiệp. Ví dụ: kiểm soát, loại bỏ triệt để lượng nitơ và lưu huỳnh có trong than đá, dầu mỏ… trước khi sử dụng.
- Ưu tiên sử dụng các năng lượng sạch: Hạn chế sử dụng các nhiên liệu hóa thạch (khí tự nhiên, dầu, than đá). Ưu tiên dùng các nguồn năng lượng tự nhiên: gió, nước, năng lượng mặt trời,…
- Cải tiến các động cơ của các các phương tiện giao thông: cải tiến theo các tiêu chuẩn EURO để đốt hoàn toàn nhiên liệu thải ra ngoài môi trường.
- Nghiêm chỉnh tuân thủ quy trình xử lý chất thải: một số hình thức phổ biến có thể sử dụng để xử lý như: lọc bụi, ứng dụng các thiết bị loại bỏ NO2 và NOx trong quá trình sản xuất,… nhằm giảm thiểu lượng khí thải.
- Kiểm soát nông nghiệp, trồng trọt và quản lý rừng: Sử dụng các loại phân bón chất lượng và phù hợp, phòng chống cháy rừng, cấm chặt phá rừng.
- Nhà nước tổ chức giáo dục, tuyên truyền người dân có ý thức trong việc bảo vệ môi trường.
Trên đây là những thông tin bổ ích về mưa axit mà Dự báo thời tiết cung cấp, hy vọng bài biết sẽ giúp quý độc giả biết được mưa axit là gì, những tác hại, lợi ích và cả những biện pháp hạn chế hiện tượng mưa axit. Mọi thắc mắc của các bạn sẽ được giải đáp khi liên hệ với chúng tôi!