Tầng ozon là gì? Nguyên nhân và hậu quả thủng tầng ozon

Tầng ozon đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mọi sinh vật trên Trái Đất. Vậy tầng ozon là gì, chức năng của tầng ozon cùng những nguyên nhân và hậu quả của việc thủng tầng ozon… Hãy cùng kênh thời tiết tìm hiểu nội dung này trong bài viết dưới đây.

Tầng ozon là gì?

Tầng ozon (hay còn gọi lá chắn ozon) là một khu vực ở sâu trong tầng bình lưu của Trái Đất, cách bề mặt trái đất khoảng 15-30km. Tầng ozon hấp thụ đến 99% các bức xạ tia cực tím của Mặt Trời, điều đó giúp bảo vệ sự sống cho hành tinh của chúng ta.

Ozon (O3), là một dạng oxi, nó có mùi khó chịu và màu xanh nhạt. ozon hiện nay được xếp thành hai loại có ích và có hại :

  • Ozon có ích: đây là loại ozon có sẵn được tạo ra từ tự nhiên và nó nằm ở tầng bình lưu phía trên.
  • Ozon có hại: Loại ozon này còn được gọi với cái tên khác là ozon tầng đối lưu, chúng được tạo ra từ phản ứng hóa học giữa oxit, nitơ và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi khác do các hoạt động của con người tạo ra. Loại này đa số được tìm thấy ở tầng đối lưu cao khoảng 10km so với mặt đất (tầng tiếp giáp với mặt đất).
Tầng ozon là gì?
Tầng ozon là gì?

Chức năng của tầng ozon là gì

Tầng ozon có rất nhiều chức năng quan trọng giúp duy trì sự sống trên trái đất của chúng ta, hãy cùng tìm hiểu những vai trò này nhé!

Tầng ozon là một lá chắn bức xạ

Bức xạ diễn ra vì tiếp xúc với các tia nắng nguy hiểm, nếu chúng ta không được bảo vệ khỏi các bức xạ này thì sẽ dẫn đến những hệ lụy nguy hiểm cho da và mắt. Tầng ozon đóng vai trò như một khiên chắn, tầng ozon thực hiện chức năng bảo vệ và ngăn chặn hầu hết các bức xạ độc hại này truyền tới trái đất.

Tầng ozon chắn bức xạ
Tầng ozon chắn bức xạ

Tầng ozon bảo vệ vật lý

Tầng ozon có khả năng vô cùng to lớn chính là phá hủy những thiên thạch trước khi chúng chạm đến bề mặt trái đất. Điều này đã giúp bảo vệ trái đất, ngăn việc những thiên thạch rơi xuống và phá hủy hành tinh của ta.

Tầng ozon kiểm soát sự sống

Tầng ozon ở trong tầng bình lưu đã hấp thụ hầu hết các tia cực tím có hại cho con người cũng như các sinh vật khác. Do đó, sự sống trên trái đất xinh đẹp này sẽ được bảo vệ khỏi các tia cực tím độc hại.

Chức năng tầng ozon là gì? Tầng ozon hấp thụ hầu hết các tia cực tím
Chức năng tầng ozon là gì? Tầng ozon hấp thụ hầu hết các tia cực tím

Tầng ozon giống một bộ điều chỉnh nhiệt độ

Chức năng của tầng ozon là gì? Một chức năng nữa của tầng ozon chính là điều chỉnh nhiệt độ Trái Đất. Các phân tử ở vị trí có tầng ozon sẽ hấp thụ ngay năng lượng mặt trời khi nó đến. Sau đó, những năng lượng, hơi ấm này sẽ được lan tỏa ra khắp hành tinh. Các phân tử này cũng sẽ chặn năng lượng phản xạ từ bề mặt, ngăn không cho Trái Đất không trở nên quá lạnh về đêm.

Tầng ozon kiểm soát nhiệt độ trái đất
Tầng ozon kiểm soát nhiệt độ trái đất

>>>Xem thêm: Tìm hiểu mưa axit là gì? Những ảnh hưởng và biện pháp khắc phục

Nguyên nhân của sự suy giảm tầng ozon và dẫn đến thủng tầng ozon là gì?

Tầng ozon có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ Trái Đất. Tuy nhiên vì những nguyên nhân tự nhiên và nhân tạo trong nhiều năm trở lại đây đã khiến tầng ozon bị thủng. Tính đến thời điểm hiện tại, những lỗ thủng này vẫn hiện hữu, chưa có biện pháp vá lại. Hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân gây suy giảm và thủng tầng ozon là gì.

Khi nói đến nguyên nhân gây thủng tầng ozon, chắc chắn phải nói đến nguyên nhân do hoạt động sản xuất, phát triển công nghiệp và sinh hoạt của con người. Sự phát triển của xã hội, công nghiệp hóa hiện đại hóa, từ đó hàng nghìn nhà máy cũng như các khu công nghiệp ra đời. Điều này làm sản sinh ra lượng khí thải vô cùng lớn, những khí độc như metan, nito, cacbonic, clo, brom … với nồng độ cực kỳ cao. Tất cả những chất này đều có khả năng làm suy giảm tầng ozon, gây ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính và làm thủng tầng ozon nghiêm trọng.

Một nguyên nhân nữa gây suy giảm tầng ozon đó là bắt nguồn từ chính tự nhiên. Sự thay đổi khoảng cách của gió, tầng bình lưu và mặt trời, hiện tượng núi lửa phun trào cũng là một nhân tố gây thủng hoặc suy giảm tầng ozon. Tuy nhiên các sự tác động này chiếm không quá 1-2% và chỉ được xem là ảnh hưởng tạm thời.

Hình ảnh quan sát cho thấy tầng ozon bị thủng
Hình ảnh quan sát cho thấy tầng ozon bị thủng

Hậu quả từ việc tầng ozon suy giảm 

Việc tầng ozon bị suy giảm sẽ ảnh hưởng vô cùng lớn đến sự sống trên Trái Đất. Hãy cùng kênh thời tiết tìm hiểu những hậu quả gây ra bởi việc thủng tầng ozon.

Ảnh hưởng đến con người

Tác động của việc suy giảm và thủng tầng ozon là gì? Khi tầng ozon giảm cũng đồng nghĩa với việc những loại tia cực tím gây hại từ ánh nắng mặt trời sẽ chiếu trực tiếp xuống bề mặt Trái Đất. Nếu con người tiếp xúc nhiều với những tia này dần dần làm phá vỡ hệ miễn dịch, gây cháy nắng, lão hóa nhanh hoặc nặng hơn sẽ dẫn đến các loại bệnh nguy hiểm như ung thư da, hình thành các khối u ác tính,…

Tiếp xúc với ánh nắng có chứa các tia độc hại nguy cơ gây ung thư da
Tiếp xúc với ánh nắng có chứa các tia độc hại nguy cơ gây ung thư da

Ảnh hưởng đến động thực vật

Đối với các loại thực vật, việc bị ảnh hưởng quá nhiều bởi các tia cực tím khiến lá cây sẽ nhanh chóng bị hư hại từ đó gây cản trở quá trình quang hợp của cây dẫn đến cây cối chết hàng loạt, làm giảm năng suất trồng trọt, hiện tượng mất mùa diễn ra nhiều hơn,…

Ngoài ra, đối với các loài động vật, sinh vật trong tự nhiên việc ảnh hưởng từ suy giảm tầng ozon sẽ khiến chúng khó có thể sinh sản và phát triển, đặc biệt là đối với những loài động vật quý hiếm.

Thủng tầng ozon gây hại to lớn đến động thực vật
Thủng tầng ozon gây hại to lớn đến động thực vật

Ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển

Đại dương là hệ sinh thái lớn nhất của hành tinh chúng ta. Nơi đây chứa rất nhiều loại vi sinh vật, động – thực vật cung cấp cho con người gần một nửa lượng oxy để hít thở và phần lớn lượng thức ăn để chúng ta sử dụng. Một đại dương khỏe mạnh là yếu tố quyết định đến sự sống còn của chúng ta. Tuy nhiên việc thủng tầng ozon làm xuất hiện nhiều tia UV hơn, trong khi đó những tia bức xạ UV từ mặt trời này gây ảnh hưởng rất lớn đến các giai đoạn phát triển của các loài sinh vật biển đó, toàn bộ lưới thức ăn sẽ bị phá vỡ, đe dọa đa dạng sinh học và các dịch vụ hệ sinh thái.

Các tia bức xạ UV tác động tiêu cực đến sinh vật biển
Các tia bức xạ UV tác động tiêu cực đến sinh vật biển

Những biện pháp bảo vệ tầng ozon là gì?

Tầng ozon quan trong vô cùng đối với hành tinh xinh đẹp của chúng ta. Hãy chung tay bảo vệ và ngăn chặn tình trạng thủng tầng ozon, điều quan trọng đầu tiên là mỗi chúng ta cần phải nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, đồng thời tích cực thực hiện một số biện pháp liệt kê dưới đây:

  • Dừng sử dụng những loại hóa chất dạng freon (CFC) vì chất này có khả năng gây suy giảm tầng ozon nghiêm trọng nhất.
  • Tăng cường thay thế và sử dụng các loại sản phẩm, thiết bị thân thiện với môi trường, không tiêu tốn nhiều điện năng (tấm pin năng lượng mặt trời, nước nóng năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng nước…)
  • Hạn chế sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp, trồng trọt.
  • Giảm thiểu việc di chuyển bằng các phương tiện chạy bằng xăng dầu. Ưu tiên sử dụng các loại phương tiện công cộng, xe buýt, xe điện, xe đạp…
  • Không sử dụng túi nilon mà hãy dùng các loại túi vải, túi giấy có khả năng phân hủy nhanh.
  • Nhà nước cũng như nhân dân cần phát hiện, trình báo và xử lý các nhà máy, khu công nghiệp xả khí thải độc hại ra môi trường.
  • Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục ngày càng nâng cao ý thức của mọi người về tầm quan trọng của tầng ozon cũng như tác hại của việc thủng tầng ozon.

Trên đây, là những thông tin quan trọng về tầng ozon mà Dự báo thời tiết đã chia sẻ đến bạn, hy vọng qua bài biết sẽ giúp các bạn hiểu chính xác tầng ozon là gì, những chức năng của tầng ozon và cả hậu quả của việc suy giảm tầng ozon. Hãy theo dõi kênh thời tiết để cập nhật những thông tin bổ ích mới nhất nhé!